Vrela Sane – Spomenik prirode
Vrela Sane – Spomenik prirode i budući centar aktivnog učenja o prirodi
Izuzetne hidrološke, hidrogeološke, geomorfološke i pejzažne vrijednosti su osnovno obilježje Spomenika prirode „Vrela Sane“. Кao posebno izdvojene prirodne vrijednosti Spomenika prirode „Vrela Sane“ su tri jaka karstna vrela rijeke Sane, zatim donji tok rijeke Кorane koji se ulijeva u rijeku Sanu u njenom izvorišnom dijelu, kao i hidrološki aktivna pećina Mračaj. Spoj izvorišnih krakova rijeke Sane, među koje se svrstava i rijeka Кorana, zajedno sa velikom geomorfološkom i hidrološkom energijom, uz pećinu Mračaj i iskonsku floru i vegetaciju, čini ovo prirodno dobro jedinstvenim.
U postupku proglašenja ovog zaštićenog područja utvrđena je kategorija III, Spomenik prirode. Spomenik prirode je manja, neizmjenjena ili djelimično izmijenjena prirodna prostorna cjelina, objekat ili pojava, fizički jasno izražen, prepoznatljiv i jedinstven, reprezentativnih geomofoloških, geoloških, hidrografskih, botaničkih i drugih obilježja, kao i ljudskim radom formirana botanička vrijednost od naučnog, estetskog, kulturnog ili obrazovnog značaja.
Odluku o proglašenju Spomenika prirode “Vrela Sane” donijela je Vlada Republike Srpske 30.9.2021. godine. Ovom odlukom je 320ha na području opština Mrkonjić Grad i Ribnik proglašeno zaštićenim područjem. Većim dijelom, Spomenik prirode “Vrela Sane” nalazi se u selu Donja Pecka koje pripada opštini Mrkonjić Grad.
